Neum, Bosna-Hersek’in denize kıyısı olan tek şehridir. Buradaki yaklaşık 21 kilometrelik kıyı şeridi ülkenin Adriyatik Denizi’ine tek çıkış noktasıdır. Bosna-Hersek Federasyonu’na aittir. Kıyı şeridi 24.5 km (15 mil) olup, 2009 itibariyle, belediye (Opcina) nüfusu 4.605’tir ve Neum’un merkezi nüfusu (1991 yılında) 4.268’dir. Dayton Barış Antlaşması sırasında, Hırvatistan’ın almak için yoğun çaba sarf ettiği Neum, Alija Izetbegović’in yoğun ısrarı ve direnmesi sonucu Bosna-Hersek sınırlarında kalmıştır.
Neum, dik tepelere, kumlu plajlara ve birkaç büyük turistik otele sahiptir. Fiyatları alışveriş açısından komşu Hırvatistan’a oranla daha düşüktür. Turizmin getirdiği ticaret, bölgenin ekonomisine katkıda bulunmaktadır. Neum’da moteller, villalar ve özel konaklama kapasiteli otellerde 1.810 turist için yaklaşık 5000 yatak bulunmaktadır. Neum Turizmi sadece kıyı bölgesinde faaliyet göstermektedir. Neum’un arkasındaki iç alan zengin arkeolojik tarihi ve el değmemiş doğası bulumakla birlikte tarım turizmi gelişmeye başlamıştır.
VENEDİK KORKUSU NEUM
Adriyatik kıyısında küçük bir tatil kasabası olan Neum, Bosna-Hersek’in denize ulaşan tek noktası. Bu olağanüstü güzellikteki sahil kenti, turistlerin gözbebeği.
Bosna-Hersek’in Adriyatik Denizi’ne tek çıkış noktası olan Neum, 20 kilometrelik bir kıyı şeridine sahip. Yaklaşık 4.700 olan nüfusunun yüzde 90’dan fazlasını Hırvatlar, geri kalan kısmını da Sırplar ve Boşnaklar oluşturuyor. Hersek-Neretva kantonunun parçası olan Neum, Hırvatistan’ın kıyı şeridinde küçük bir kesinti oluşturuyor ve adeta ikiye bölüyor. Bir limanı yok. Tam önünde de açık deniz yok, Hırvatistan’ın Peljesac yarımadası var.
Neum, Dubrovnik’e 60, Mostar’a 70 km uzaklıkta. Neum bir Bosna-Hersek şehri olsa da, bölgeden geçen ana yol Hırvat ulusal karayolu. Yani, örneğin Mostar’dan Neum’a ulaşmak için Hırvatistan sınırını aşmak gerekiyor. Ama, Hırvatistan’ın iki kıyı kenti olan Split ve Dubrovnik arasındaki gidiş gelişlerde de Neum’dan, yani Bosna-Hersek topraklarından geçmek zorunlu.
Bu garip görünen durumun kaynağı, Dubrovnik Cumhuriyeti dönemine uzanıyor. XVII. Yüzyılda, Venediklilerin gücünden endişe eden Dubrovnik Cumhuriyeti, Venediklilerin karadan yapacakları saldırılardan araya bir engel yerleştirerek korunmaya çalışmış ve 1699’da bu küçük kara parçasını Osmanlılara vermiş. Böylece, Venedik’in, Dubrovnik’e karadan saldırmak için önce Osmanlı İmparatorluğu ile savaşmak zorunda kalacağı hesaplanmış.
Bugün Neum sadece otellerle dolu bir tatil beldesi. Yazları kalabalık, kışları sessiz. Kayalık ve taşlık plajları var. Adriyatik kıyılarına gelen yabancı turistler, genellikle Neum’da kalmayı tercih ediyor çünkü fiyatlar Hırvatistan’a göre çok daha ucuz. Kapalı bir körfez içinde bulunan Neum, açık denizden etkilenmediği için oldukça sakin sulara sahip. Adriyatik kıyılarının en güneşli bölgelerinden. Kıyı arkasındaki bölüm ise arkeolojik anlamda hayli zengin. Burası, Yugoslavya zamanında komünist seçkin sınıfın tatil yeriymiş. Neum’a gelince, Hersek’in güzel şaraplarının ve Adriyatik’in taze balıklarının tadına bakmayı ihmal etmemek lazım. Yüzme ve güneşlenmenin yanı sıra kiralık botlarla bölgedeki koyları ve adaları ziyaret, atlayış ve dalış, jet ski, su kayağı diğer atraksiyon seçenekleri.