Srebrenitsa Katliamı 24. yıldönümü: Avrupa’nın ortasında gerçekleşen soykırım!

Bosna Hersek’te bugün 24 yıl önce yapılan Srebrenitsa Katliamı ya da Srebrenitsa Soykırımı anma törenleri düzenleniyor. Avrupa‘nın ortasında, herkesin gözü önünden gerçekleşen bu katliam, 2. Dünya Savaşı sonrasındaki en büyük soykırım olarak tarihe geçti. Hollandalı askerler, kendilerine sığınan sivil halkı Sırplara teslim etmişler, BM soykırıma engel olmamıştı. Peki bu olay nasıl gerçekleşti, kim tarafından yapıldı?

SREBRENİTSA KATLİAMI NEDİR?

Srebrenitsa Katliamı ya da Srebrenitsa Soykırımı 1991-1995 Yugoslavya İç Savaşı (Hırvatistan Savaşı ve Bosna Savaşı)’nda Sırp Cumhuriyeti Ordusu’nun Srebrenitsa’ya karşı giriştiği Krivaya ’95 Harekâtı esnasında Temmuz 1995’te yaşanan ve en az 8.372 Bosnalı’ın Bosna-Hersek’in Srebrenitsa kentinde general Ratko Mladiç komutasındaki ağır silahlarla donatılmış Bosna Sırp ordusu tarafından öldürülmesine verilen addır.

11 Temmuz 1995’de Ratko Mladic komutasındaki Sırp birlikleri Srebrenitsa’yı işgal etti. Sivil halk, BM bünyesinde yer alan Hollandalı askerlere sığındı. Fakat sonrasında Sırplara teslim edilen bu halktan 8 bin 372 kişi topluca katledildi. Ve toplu olarak gömüldüler.

Sırp Cumhuriyeti Ordusunun dışında katliama “Akrepler” olarak tanınan Sırbistan özel güvenlik güçleri de katılmıştır. Birleşmiş Milletler Srebrenitsa’yı güvenli bölge ilan etmiş olmasına karşın 400 silahlı Hollanda barış gücü askerinin varlığı katliamı önleyememiştir.

2. DÜNYA SAVAŞINDAN SONRA GERÇEKLEŞEN EN BÜYÜK SOYKIRIM

Srebrenitsa katliami II. Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’da gerçekleşmiş en büyük toplu insan kıyımı olması ve Avrupa’daki hukuksal olarak ilk kez belgelenmiş soykırım olması açısından da önem taşır.

SREBRENİTSA’NIN GÜVENLİ BÖLGE İLAN EDİLMESİ

Yugoslavya’nın çöküşü üzerine 1992 yılında Sırpların Bosna’da başlattıkları soykırımın ardından bölgeye zoraki olarak müdahale eden Birleşmiş Milletler’in güvenli bölge ilan edilen 6 bölge arasında Srebrenitsa da bulunmaktaydı.

Savaştan önce nüfusu 24 bin civarı olan kentin nüfusu diğer bölgelerden gelen mülteci göçleriyle 60 bin civarına gelmişti. Artık Srebrenitsa ‘açlık’ ve ‘hastalıklar’ ile mücadele eden bir ‘toplama kampı’na dönüşmüştü. Müslümanların elindeki silahlar BM Barış Gücü tarafından koruma gerekçesiyle toplanmıştı.

KATLİAMA ORTAK OLAN HOLLANDALI KOMUTAN

Ratko Mladiç komutasındaki Sırplar Srebrenitsa’ya olan saldırılarını sıklaştırdıklarında müslümanların toplanan silahlarını geri almak için yaptıkları başvuru, sorumlu Hollanda komutanı Thom Karremans tarafından reddedildi. BM yalnızca iki F16’yı kent üzerinde bir uçuş yaptırmakla yetindi.

Hollandalı askerler bir gece yarısı Bosna’daki BM Barış Gücü komutanı Hollandalı generalden aldıkları emir doğrultusunda kenti boşalttılar. Savaş sırasında şehrin güvenliğinden sorumlu olan Hollandalı Komutan Thom Karremans kendisine sığınan 25 bin mülteciyi ve şehri Sırplara teslim etti.

Daha sonra orataya çıkan bir video kasedinde Sırp generalin kenti boşaltan Hollandalı komutana bir hediye verirken görüntüleri çekilecekti. Bir hafta süren katliam II. Dünya Savaşı’ndan sonra insanlığa yapılan en büyük suç olarak arşivlerde yer aldı.

Bosna’daki İnsanları Korumakla Görevlendirilmiş Hollandalı Bir Asker

“Ölmek istiyordum, masum insanları koruma sözü verdiğimiz halde bize sığınan insanları koruyamadığımız için kendimi affetmiyorum”

SOYKIRIM KABUL EDİLDİ FAKAT SIRBİSTAN SUÇSUZ (!) DENİLDİ

Katliamdan 15 yıl sonra 27 Haziran 2017 tarihinde Hollanda Mahkemesi, Srebrenista katliamıyla ilgili Hollanda askerlerinin yasa dışı hareket ettiğine, Hollanda’nın kısmen hatalı olduğuna karar vererek Hollanda askerlerini suçlu buldu. Mahkeme, Srebrenitsa’da ölümlerin %30’undan Hollanda hükûmetinin sorumlu olduğunu açıkladı.

Lahey Adalet Divanı bir hafta süren katliamın bir ‘soykırım’ olarak kabul etti; ancak Sırbistan’ın sorumlu tutulmayacağına karar verdi.

KATLİAMDAN SORUMLU KİŞİLER

Uluslararası Savaş Suçluları Mahkemesi Tarafından Srebrenitsa Soykırımından Dolayı Aranan, Yargılanan ve Mahkûm Olan Sırp Üst Subaylar ve Siyasilerin listesidir.

Momcilo Krajišnik

Bilyana Plavsiç

Ratko Mladiç

Zdravko Tolimir

Radovan Karadzic

RADOVAN KARADZİC’E SAVAŞ SUÇU CEZASI

Lahey’deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTY),Bosna Savaşı sırasında 11 ayrı suçtan yargılanan Sırp lider Radovan Karadzic hakkındaki kararını 24 Mart 2016’da açıkladı. Mahkeme, eski Sırp lider Radovan Karadzic’in 8 bin Müslüman Bosnalının öldürüldüğü Srebrenitsa’da soykırım yapmaktan suçlu bulundu.

Bosna’daki diğer beldelerde işlenen suçların ‘soykırım’ olmadığına hükmeden mahkeme “Karaciç, Bosna’daki belediyelerde insanlığa karşı suç işlemekten sorumludur” kararına vardı. Karaciç, 11 suçun 10’undan suçlu bulundu.

Mahkeme, Sırp liderin Saraybosna kuşatması sırasında ‘savaş suçu’ işlediğine de hükmetti. 40 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Kaynak: Haberler.com