Kahraman köyü Orahovica

Zenica şehrin kuzeyinde, yaklaşık 23 km uzaklıkta Orahovica (Tr. Ceviz köyü) bulunmaktadır. Orahovica köyü Orahovica dere etrafında kurulmuştur ve bu dere Nemila kasabasında Bosna nehri ile bağlanmaktadır.

Orahovica köyü Zenica belediye bölgesindeki en büyük köyüdür, içerisinde : Rayçeviçi, Babiçi, Gornya Mahala, Hasanoviçi, Mala Riyeka, Spahiçi, İmamoviçi ve en büyük yerleşimi Kovaçeviçi bulunmaktadır.

1991 yılında yapılan nüfüs sayım sonuçlarına göre Orahovica köyünde toplam 2.535 kişi yaşamaktadır.

Orahovica ismini dere etrafında çok sayıda ve zengin olan ceviz ağacı ve ormanlık nedeniyle almıştır. Maalesef ceviz ağaçları 1932 yılında kontrolsüz bir kesime uğramış ve bugün ceviz ormanı diye bir şey kalmamıştır, ancak özel bahçelerde halen ceviz bulunmaktadır. Orahovica köyü ilk defa tarihi yazılarda 1489 yılında yer almıştır. O zaman bu köyde sadece 11 kişi yaşıyordu. Ayrıca Orahovica köyü Eugen Savoyski ve Avusturya-Macaristan imparatorluğunun Bosna’ya yapmış haçlı seferler sırasında da yazılarda ismi geçmiştir.

Yugoslavya cumhuriyeti kurulana kadar Orahovica pek gelişmiş bir yerleşim yeri değildi. İkinci Dünya savaştan sonra, 1953 yılında köye elektrik gelmiştir ve dere üzerinde küçük on adet hidrosantral yapılmıştır. 1978 – 1984 yıllar arasında köye asflat yolu yapılmış ve köyün kültür merkez binası da inşaat edildi. Bugün ise Orahovica köyü oldukça gelişmiş, telefon, internet, kablo TV, sağlık ocağı, aydınlatması gibi tesislere sahiptir.

Bunlara rağmen Orahovica köyü etrafında bulunan dağlarla birlikte daha da güzel bir yerleşim yeridir. Özellikle yaz döneminde dağıcılık, ormanlar içinde bisiklet ve motosiklet sürecek doğaya sahiptir. Köyde halk oyunlar derneği ve dağcılar derneği faaliyet göstermektedir.

Güzel doğaya ve sakinliğe rağmen Orahovica köyü gerçek bir kahraman köyüdür. Bosna-Hersek’in 1992-1995 yıllar arasında yapılan bağımsızlık savaşta büyük katkıda bulunmuştur. Köy halkından bin kişi gönülü asker Bosna ordusunda görev yapmış.

Bağımsızlık savaş yolunda bu köyden toplam 30 kişi şehit olmuş. Orahovica’nın halkı Visoko, Zenica, Zavidoviçi, Zepçe, Vareş, Saraybosna, Sanski Most, Vitez, Travnik, Vlaşiç ve diğer şehirlerde çatışmalara katılıp Bosna’nın bağımsızlık yolunda büyük rol oynamıştır. Meşhur olan 7’nci müslüman tugayın kurucun önderi olmuştur.

Şehitlerimizi unutmamak adıyla, onların vatan için yapmış olduğu fedakarlığının büyüklüğü sözlerle anlatılmaz ama hiç değilse onların adına Orahovica halkı, Kovaçeviçi, Rayçeviçi, Gornja Mahala ve Mala Riyeka köylerinde şehitler çeşmesini inşaa etmiştir. Şehitlerimizi Fatiha ile hatırlayalım, mekanları cennet olsun. Çatışmalar ile birlikte Jajce, Srebrenica, Zepçe gibi şehirlerden Sırplardan hayatını kurtarmak için mühacirlere kucak açmıştır. Savaş bitene kadar onlara kardeş ve en yakını gibi sahip çıkmış Orhavica halkı.

Orahovica halkı tarımla, hayvancılıkla, marangozculukla ve Zenica’daki fabrikalarda hayat parasını kazanmaktadır. Güzel doğası, eski kerpiç evleri, Zenica’nın en eski camiilerden birisi de bu köyde bulunmaktadır. Höşgörülü ve misafirperver halkıni ziyarette değer bir yerdir. İster yazın, ister sonabaharın, kışın veya ilkbaharın, her mevsimde güzel olan Orahovica köyünü Vranduk kale gezisinden sonra temiz hava almak, alabalık  yiyecek ve Boşnak kahvesi içecek kaçınılmaz bir yerdir.

Hazırlayan: Admir Valentić