Bosna-Hersek, anayasasında yer alan “diğerleri” maddesi yüzünden uluslararası yaptırım tehkilesi ile karşı karşıya…
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin, etnik açıdan Boşnak, Sırp ve Hırvatların dışındaki azınlıkları “diğerleri” olarak tanımlayan Bosna-Hersek’e, durumu düzeltmesi için tanıdığı süre 1 Temmuz’da doluyor.
Dayton Antlaşması’nın temelini oluşturduğu Bosna Hersek Anayasasına göre, Boşnak, Sırp ve Hırvatlar kurucu millet olarak tanımlanıyor. Bu 3 millet dışındakiler ise “diğerleri” olarak tanımlanıyor.
Diğerleri sınıfında yer alan Roman ve Musevi gibi gruplar, bir çok siyasi haktan adeta mahrum edilmiş durumda. Roman ve Musevilerin açtığı dava, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde 2009 yılında karara bağlanmış, anayasadaki “diğerleri” kavramı eşitlik ilkesine aykırı bulunmuştu.
Roman Vatandaslar Temsilcisi Dervo Sejdic, yaşadıkları ayırımcılıkla ilgili olarak, “Bu ülkedeki yasalara göre kendisini Boşnak, Sırp, ya da Hırvat olarak tanımlayamayan bir kişi cumhurbaşkanlığı için aday bile olamıyor” dedi.
SÜRE 1 TEMMUZ’DA DOLUYOR
Maddenin iptali için tanınan süre 1 Temmuz’da doluyor. Ama hala yeni bir düzenleme yapılmış değil, zaman darlığı yüzünden de yetiştirilmesi beklenmiyor.
Düzenleme yapılmaması halinde, Bosna Hersek’e ağır siyasi ve ekonomik yaptırımlar uygulanması söz konusu.
“ASLINDA ÇÖZÜM ÇOK BASİT”
Bosna Hersekli Hukuk Anabilimdalı Profesörü Kasım Tırnka da, olası yaptırımlardan kaygılı…
Hukukcu Prof. Dr. Kasım Tırnka, ”Aslında sorunun çözümü çok basit. Anayasadan diğerleri kavramının çıkarılamsı yeterli olacak. Fakat 4 yıldır bir çözüm sağlamadı. Avrupa Birliği bu konuyla ilgili ülkemize uyarılarda bulundu. Eğer karar en kısa zamanda uygulanmazsa 2014 seçimleri tanınmayacak ve geçersiz sayılacak” diye konuştu.
Anayasadan “diğerleri” kavramının çıkarılmasını isteyen Romanlar, mücadelelerinin eşitlik mücadelesi olduğunu belirtiyor, aksi halde uluslararası toplumda anti demokratik bir imaj çizecekleri uyarısında bulunuyor.