S. Vildiç

Allah’tan başka kimseye boyun eğmeyen Aliya. Başkalaştıramadıkları ve ötekileştiremedikleri Aliya. Dünyayı ilk Bosna’da gördüm. Gözlerimi dünyaya 1925 yılında, orada, iki dünya – Doğu ve Batı – arasında kalmış Bosna’da, açtım. Her zaman ülkemi sevdim ve severim ama hiçbir zaman milliyetçisi olmadım. Milli olan şeyleri sevmekle milliyetçilik yapmanın ayrı şeyler olduğu bilinciyle büyüdüm. Bilgisiz kimselerin zihinlerinde kargaşa yaratmak için başvurulacak ilk …

“Aşk ne din tarafından inkar edilir ne de yasalarca yasaklanabilir.” Sözler İbn Hazm’a ait. Güvercin Gerdanlığı adlı aşk kitabın yazarıdır İbn Hazm. Bihaber olduğumuz yazarın kitabı, işlediği konunun başyapıtlardandır. Kitabı, okunacak listemize eklemeliyiz. Varsa öyle bir listemiz. Adı geçen kitabı karıştırırken aklıma Bosna ve Türkiye, daha doğrusu Bosnalılar ve Türkler arasında yapılan evlilikler geldi. Evlilikler, iki ülke arasındaki ilişkileri geliştirmek …

Fatih’in Bosna Ahitnamesi’nin 550. yılı Ahitname, Bosna fethedildikten sonra burada yaşayan halkın dini özgürlüğünü ifade eden bir belgedir. Belge, 28 Mayıs 1463 yılında Bosna’nın Foynica şehrinde yazılmış ve aslı günümüzde aynı şehrin Fransisken Manastırında saklanmaktadır. Sarayevo’dan 55 km uzaklıkta bulunan manastır görülmeye değer. Rivayete göre Fatih, Bosna’nın fethini müjdeleyen ahitnameyi bir Nakşî dervişe yazdırmış. Derviş derken; Bosna’nın fethi yaklaşık 77 …

‘Türk halkı çok kahve tüketiyor’ haberini seyrederken gülümsedim. Aynı haberde bu kadar çok kahve içilmesinin zararlı olduğundan falan da bahsedildi. ‘Bunlar Bosnalıları görse, 30 sene sonra Bosna halkının kahveden ötürü yok olacağını iddia ederler’ diye içimden geçirmediğimi dersem yalan olur. Bir Bosnalı olarak günde en az 5 kere kahve içen ben, iyi biliyorum ki Türk halkının kahve ile arası, bizim …

Dünya, dinler üzerine kurulu. Dinsiz toplum yoktur, dinini saptıran toplumlar vardır. Ateizm de din değilse, dinler tarihi kitaplarından çıkartılsın bir zahmet. Ülkeler de bugün, içinde yaşayan toplumların mensup olduğu dinlere göre değerlendirilmiyor mu? İslam ülkesi var, Hıristiyan ülkesi var… Uluslararası siyaset ve ilişkileri belirlemede de en önemli faktör dinler değil mi? Peki, Bosna bunun neresinde? İşte herkesin zorlandığı nokta. Alışılagelen …

Geçtiğimiz haftalarda Bosna’nın Visoko Belediye Başkanı Amra Babiç Bursamızı ziyaret etti. Mütevazi bir kadın ama gururlu da. Bulunduğu mevkiinden değil başardıklarından dolayı gururlu. ‘Demokratik’ Avrupa tarihinde ilk defa başörtülü bir bayan olarak belediye başkanlığına seçilmiş Amra Babiç. Ben de gurur duyuyorum kendisiyle. Avrupa’da Bosna’nın ilkleri çok.  İlk tramvay Bosna’da yapıldı mesela. Avrupa’nın ilk hamamı da Bosna’da, ilk su şebekesi de. …

Genç bir ülke Bosna. Yeni doğdu. 21 sene evvel. Genç olduğu kadar yaşlı da. Bin yıllık, belki daha da eski. Ama bin sene önce ilk defa ismine rastlıyoruz Ban Kulin ahitnamesinden. Tarihi; eskilere uzanan ülke, vesselam.  O günün modası; krallıklar ülkesi. Tuhaf bir moda, değil mi? Bosna krallığı dedik. Krallığın son kalesi Osmanlılar tarafından fethedilince, krallıktan imparatorluğa geçiş yaptı. Bu …

Bosna yolculuğumuzun ilk durağı. Aliya’nın mezarı. Bu bir mezar olamaz. Mezar dediğin ölümü hatırlatmalı. Oysaki bu, yaşamı hatırlatıyor. Yokluğu değil, varlığı haykırıyor. Bir milletin uyanışını, yeniden doğuşunu simgeliyor. Evet, bu bir mezar değil. Aliya da ölmedi zaten. Sevgili’ye kavuşmak ölmek midir illa? Bir güneş doğdu Bosna’da, Aliya denilen. Ötelere ulaşan ışığıyla bir milleti derin uykudan uyandıracak, gecenin karanlığından gündüzün aydınlığına …

Zamanın farkında olunmadığı ülkedir Bosna. Eski ile yeni, geçmiş ile gelecek, sağ ile sol, doğu ile batı birbirleriyle yarışıp durur bu sevecen ülkede. Kimsenin kazanamadığı bir yaraştır bu. Aslında kimsenin amacı kazanmak da değil, Bosna’yı Bosna yapmaktır. Geçmişle gelecek arasındaki köprü olmak. Hani iki şey arasındaki ince çizgi köprüsü! Yıkılamayan, yok edilemeyen, silinemeyen. Böyle bir şeydir Bosna. Tıpkı Mostar Köprüsü …